در این مقاله نیز همچون دو مقاله اول و دوم سعی کردیم به بررسی دیگر عناصر آلیاژی بر روی فولاد ها بپردازیم. عناصر آلیاژی همچون فسفر، اکسیژن، گوگرد، سلنیم، نیوبیم و تنتال هر کدام می توانند تاثیر بسزایی بر روی فولاد های ساختمانی بگذارند. به عنوان مثال فسفر می تواند مقاومت به خوردگی را افزایش دهد. بررسی دقیق تر این عناصر آلیاژی به تفصیل در زیر آمده است.
فسفر با نام اختصاری (P)
فسفر اغلب بهعنوان عنصر مضر در فولاد شناخته میشود، زیرا که فسفر در موقع انجماد مذابی از فولاد، شدیداً سبب جدایش های اولیه( رسوباتی از ترکیبات فسفر) ایجاد جدایش های ثانوی در حالت انجماد در اثر تنگ شدن شدید ناحیه آستنیت میشود. بهعلت سرعت نفوذ نسبتاً پایین فسفر در فاز آلفا و گاما و همچنین به دلیل اینکه دست یافتن به توزیع یکنواخت فسفر بهندرت ممکن خواهد بود، سعی میشود مقدار فسفر بسیار پایین نگهداشته شود. فسفر حتی به مقدار جزئی حساسیت در مقابل تردی را افزایش میدهد. تردی ایجادشده درنتیجهی فسفر با ازدیاد درصد کربن و درجه حرارت سخت کردن و با اندازه دانه افزایش مییابد. این تردی بهعنوان شکنندگی سرد و حساسیت در مقابل نیروهای ضربهای ظاهر میشود.
در فولادهای ساختمانی با مقدار آلیاژی بسیار کم با مقدار کربن حدود ۰.۱ درصد فسفر استحکام و مقاومت خوردگی را در مقابل واکنشهای شیمیایی محیط افزایش میدهد. مقدار بسیار جزئی مس همراه با فسفر به بهتر شدن مقاومت خوردگی کمک میکند. در فولادهای آستنیتی کرم نیکل دار فسفر میتواند سبب افزایش حد تسلیم شود.
اکسیژن با نام اختصاری (O)
وجود اکسیژن مضر است و تاثیر آن به نوع ترکیبات شیمیایی آن در فولاد و همچنین شکل هندسی و نوع توزیع آنها بستگی خواهد داشت. خواص مکانیکی بهویژه مقاومت ضربهای، مخصوصاً در جهت عرضی، کاهش مییابد، درحالیکه تمایل به تردی ایجاد شده در اثر پیرسختی و شکست قرمز رنگ در اثر حرارت افزایش مییابد.
گوگرد با نام اختصاری(S)
گوگرد از بین دیگر عناصری که همراه فولاد است شدیدترین تمایل را برای تشکیل ترکیبات گوگردی و درنتیجه جداییاش دارد. سولفید آهن باعث تردی داغی میشود زیرا که یوتکتیک سولفید با نقطه ذوب پائین بهصورت توری شکل دانهها را احاطه میکند و در تغییر شکل گرم ترجیحاً مرز دانهها میشکند. این پدیده با وجود اکسیژن شدیدتر میشود چون گوگرد با منگنز تمایل ویژهای دارد، عمل گوگردزدایی به کمک منگنز با ایجاد ترکیب MnS انجام میگیرد از بین ناخالصیهای دیگر این ترکیب معمولاً بیخطرترین بوده و توزیع آن در فولاد بهصورت دانهای شکل است و نقطه ذوب بالایی دارد.
گوگرد به فولادهای خوشتراش اضافه میشود زیرا سولفیدی که بهصورت زیر توزیعشده است سبب شکست پیوستگی فلزی میشود و بدینترتیب در عملیات براده برداری سبب تشکیل برادههای کوتاهی میشود. علاوهبرآن سبب کاهش اصطکاک بین قطعه و ابزار میشود. گوگرد مقاومت شکست جوش را پایین میآورد.
سلنیم با نام اختصاری (Se)
کاربرد این عنصر همانند گوگرد در فولادهای خوشتراش است بهویژه در مواردی که عملیات پرداختکاری باید بازهم بهطور مؤثرتری بهتر گردد. در فولادهای مقاوم در مقابل خوردگی مقاومت را کمتر از گوگرد کاهش میدهد.
نیوبیم با نام اختصاری (Nb) و تنتال (Ta)
این عناصر اغلب توأماً پیش میآیند و بهدشواری از یکدیگر جدا میشوند بهطوریکه معمولاً با هم به کار میروند. این عناصر شدیداً تشکیل کاربید میدهند، بدینجهت بهعنوان پایدار کننده به فولادهای آلیاژی پایدار در مقابل واکنشهای شیمیایی اضافه میشوند هر دو عنصر تشکیلدهنده فریت بوده و بدینترتیب محدوده آستنیت را کاهش میدهند. نیوبیم در نتیجه افزایش مقاومت حرارتی و استحکام خزشی اغلب به فولادهای آستننیتی مورداستفاده در مخازن و دیگهای حرارتی اضافه میشود. تنتال دارای مقطع جذب قوی برای نوترونها است برای فولادهای مورد استفاده در راکتورهای اتمی فقط فولاد نیوبیم داری که دارای مقدار بسیار کمی تنتال باشد مورد توجه قرار میگیرد.
پارسیان آهن سعی کرده است علاوه بر فرآهم کردن انواع مقاطع فولادی چون میلگرد آجدار، میلگرد ساده، کلاف میلگرد، تیرآهن، ورق و مواد اولیه ای مثل گندله و آهن اسفنجی، رسالت خود در بالا بردن دانش فولادی شما مشتریان عزیز انجام دهد. شما مشتریان عزیز می توانید برای تهیه ی انواع مقاطع فولادی با کارشناسان ما در ارتباط باشید. از راه های ارتباطی با ما تلفن تماس ۳۵۷۵-۰۳۱ می باشد.